ETXEBERRIA ARRESE familia

Liburuko fitxa jaitsi

ARRETXE bi solairuko kale-etxea da, Etxeberria Sukia eta Etxeberria Arrese familien sorlekua, Bekokalen kokatua.

Joxe Mari Etxeberria Izar baserrikoak erosi zuen, Joxepa Sukia Auntxita baserrikoarekin ezkondu zenean, 1920ko hamarkadan. Ordutik, kale-baserria izan zen 1960ko hamarkada arte, etxean konpontze eta berritze lanak egin ziren arte. Etxeak, beheko lokal batean, bizikleta tailerra ere eduki zuen “Pontzion alkilerra” deitzen zitzaiona, eta 1980ko hamarkada bitarte iraun zuen zabalik.

Alargunak ziren Joxepa eta Joxemari ezkondu zirenean. Joxeparen lehen senarra Domingo Jauregi izan zen, eta ezkontza hartatik bi seme zituen: Aureliano eta Pontzio; eta Joxemarik berriz, seme bat: Joxe “Kaxuela”. Aureliano, seme zaharrena, maisu ikasitakoa, gerra zibilean zauritu eta hil zen; Pontzio, berriz, matrimonio berritik sortutako bi anaiekin bizi izan zen: Manuel eta Antoniorekin.

Joxemari Etxeberria, aitona, hargina zen ofizioz, baina, Arkakatik aurrera ura jaiotzen den lekuan, kanala zainduz eta saskiak eginez ateratzen zuen bizimodua; Aralarren zaldi eta behorrak ere hazten zituen. Joxepa, amona, kale-baserriaz eta familiaz arduratzen zen, txerria eta oiloak haziz eta baratzean lan eginez.

Prudentzio Jauregi “Pontzio”, semea, fabrikan eta obretan ibili zen lanean bizikletak konpondu eta alokatzeko lokala jarri zuen arte, Arretxen bertan. Tertulia ugariren lekuko ere izan zen leku hura, makina bat herritar biltzen zen bertan, kirolaz eta beste hamaika mila konturen bueltan hitzaspertuak egiteko.

Manuel Etxeberria, semea, apaiz egin zen eta 1950eko hamarkadan Ekuadorreko “Los Rios” zonaldean misiolari jardun zuen, istripu larri batek herrira itzularazi zuen arte. Diman (Bizkaia), Zaldibin, Ataun San Gregorion eta Beasaingo zahar etxean apaiz lanak egin zituen. Oso jendekikoa, zahar eta gaixoenganako hurbiltasun handia erakutsi zuen eta horrek oso estimatu egin zuen herrian. Ez zituen, ordea, denak aldeko, abertzalea eta euskal kulturaren bultzatzaile sutsua izanik, txistulari taldea sortu eta mendizaletasuna bultzatu zuen gazteen artean eta horrek arazoak sortu zizkion garaiko agintarien aldetik. Eskulangile aparta izanik, erloju eta piano konpontzailea ere izan zen. 1992an hil zen 70 urterekin.

Antonio Etxeberria, seme gazteena, Mielmañeko Arantxa Arreserekin ezkondu zen 1955ean. Ezkontza-bidaia Bilbora egin zuten eta Arretxeko bigarren solairuan jarri ziren bizitzen. Antoniok Beasaingo Gipuzcoano banketxean lan egin zuen, bertarainoko joan-etorria bizikletaz hasierako urteetan eta gerora moto txikian egiten zuelarik. Arantxa, ezkondu aurretik Ordiziako lantegi batean ibilitakoa, etxeko lanez arduratu zen.

Bi alaba izan zituzten: Mila eta Malores. Biak etxean jaio ziren herriko praktikanteak lagunduta. Herriko eskolan ikasi zuten hamabi bat urtera arte, gero Beasaingo Alkartasuna ikastola sortu berrian, ondoren Beasaingo Institutuan eta handik Donostiara joan ziren, Unibertsitatera. Franco-ren azken urteak ziren, eta aita Antonio preso hartu eta Espainiako kartzeletan izan zuten lau urte luzez (1972-1976). Aitaren faltan, amak lana gogor egin behar izan zuen etxekoen laguntzarekin, eta etxean bertan aritu zen herriko enpresa gizon batek eskaini zion egur lana egiten. Herritarren eskuzabaltasuna ere handia izan zen, espetxerainoko joan etorrietan eta bestelako zeregin batzuetan laguntza emateko pertsona ugari eskaini zelako.

1990eko hamarkadan Arretxe hutsik geratu zen, Aztia Berriko etxera joan zirelako aita-amak bizitzera. Baina 2009an etxea barrutik guztiz berritu eta familiaren jabetzakoa izaten jarraitzen du gaur egun.

Pasadizoak 

ARRETXE

Informazio berria bidali nahi badiguzu, jar zaitez gurekin harremanetan Helbide elektroniko hau spambot-etatik babestuta dago. JavaScript gaituta izan behar duzu ikusi ahal izateko.